ACARCA

Acarca ifadesi, Gürcüce'de yer alan ve Gürcüce'nin lehçesi anlamındaki "Açh'aruli/aWaruli" sözcüğünün Türkçe karşılığıdır.

Türkçe kaynaklarda;

1. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 14 (Gelibolu-Haddesena), İstanbul 1996'da Gürcistan maddesine ilişkin açıklamalarda Dil başlığı altında (sayfa 311) şu şekilde kullanılmıştır:

"(...) Gürcüce'nin çeşitli lehçeleri bulunmaktadır. Kolhit ovasında yaşayan Megreller'in dili Lazca veya Çanca (Çanuri) adıyla bilinir; Svaneti bölgesinde Svanca (Svanuri), Acara'da Acarca (Acaruli), Tiflis ve yöresinde modern Gürcüce konuşulur (...)".

2. Prof. Dr. M. Fahrettin Kırzıoğlu, Osmanlıların Kafkas–Elleri'ni Fethi (1451 – 1590), Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2. Baskı, Ankara 1998’de Artvin ve Borçka-Macahel ile ilgili açıklamalarda (sayfa 45) "Acaraca", "Acara-Gürcücesi", "Acara/Acar Dili" ifadeleri şu şekilde kullanılmıştır:

"(...) Artvin'in Borçka İlçesi'ne bağlı 'Maçakhel Bucağı'nın 6 köyünün 1925 ten önce ve sonraki adları şöyledir: (...) 4) Kuvabis-Tavi (Acaraca: 'kaya tepesi' demektir): Kayalar (...) Resmi sayım yayınlarında Artvin İlinde gösterilen 'Gürcüce konuşanlar'ın bütünü Borçka’nın 'Maradet' Bucağı ile Şavşat’ın İmirkhev/Meydancık bucağının köylüleri olup, dilleri 'Acara-Gürcücesi' sayılır ve eski ile yeni Kıpçak ve Anadolu Türkçesi sözleriyle dolu bulunduğundan, İmeret (Kutatıs) ve Kartli (Tiflis) Gürcülerince anlaşılmaz. 124 nolu dipnot: Bu hususu, 1966 yazında Artivin ilçelerini dolaşırken, Borçka ve Maradet’te tesbit ettik. 93 Felaketimizden sonraki Çarlık idaresinde gelen Kartvel ve İmeretli Gürcü memurları ile tercümanla anlaşan bu Artvin- Acaralıları, bugün de Tiflis/Gürcistan Radyosunun dilini, anlamıyorlar. Bugün Borçka İlçesi’nin: Merkez Bucağında 11, Maradet / Muratlı Bucağında 6 ve Murgul /Göktaş Bucağı’nda da 8 köy; Şavşat’ın Borçka’ya komşu İmerkhev / Meydancık Bucağındaki 15 köyün anadili 'Acara/Acar' dilidir".

KARTÇA

Acarca ifadesine benzer şekilde Gürcüce'nin bir diğer lehçesi olan Kartça da Gürcüce bir kelime olan "Kartuli/qarTuli"nin Türkçe karşılığıdır.

Gürcistan resmi ideolojisinin yansıtan ve propaganda amaçlı olarak Türkçe'ye çevrilen kaynaklarda;

1. Nikoloz Berdzenişvili, Simon Canaşia, Gürcüstan Tarihi, Çeviren: Hayri Hayrioğlu, Sorun Yayınları, İstanbul 1997'de (sayfa 32) şu şekilde kullanılmıştır:

"Çok eski çağlarda Gürcü boyları birbirinden günümüzdeki kadar uzak değildi. Kartça, Megrel-Ç’anca ve Svanca da birbirinden bu denli farklı değildi".

2. Yuri Siharulidze, Alexandre Manvelisvili, J. Gogebasvili, Tsate Batsasi, İvane Cavahisvili, Biçi Tezelisvili, Mihako Tsereteli, Mariam Lortkipanidze, Trabzon'dan Abhazya'ya Doğu Karadeniz Halkları Tarih ve Kültürleri, Derleyen ve Çeviren: Hayri Hayrioğlu, Sorun Yayınları, 2. Baskı, İstanbul 2005'te, örneğin "Antropolojik ve Dilbilimsel Açılardan Gürcüler" başlığı altında (sayfa 100) şu şekilde kullanılmıştır:   

"(...) Gürcü dilbilimci Niko Maar'ın inancına göre, Gürcü dili yapı itibariyle semitik grupla benzerlik göstermesine karşın, gerçekte semitik değil, yafetik dil öbeğine bağlıdır. Gürcü dili Kartça, Megrel-Lazca ve Svanca diyalektleriyle Suzi dili, Van çiviyazıları dili, Urartu dili ve Ermenice ile aynı kaynağa bağlı bir dildir. İvane Cavahişvili de bu sava kısmen katıldığını bildirdi".  

Not 1: Yukarıdaki alıntılar, Acarca ve Kartça sözcüklerinin ilgili yazılarda ne şekilde kullanıldığını göstermek için yapılmıştır. Alıntılarda geçen ve Megrel-Lazca ve Svanca'nın Gürcüce'nin lehçesi olduğunu belirten ifadeler, Gürcistan'ın Kartvelliğe dayalı resmi ideolojisini yansıtmakta olup, doğru değildir.

Not 2: Batı Dillerinde Acarca, Ach'aran/Adjaran/Adzharian (İngilizce) ve Atscharrisch (Almanca) şeklinde kullanılmaktadır.