Kafkasya’da Bütünleşme ve Dağılma Döngüleri içinde Gürcüler, Zanlar (Megreller ve Lazlar) ve Svanlar

Yazar: Dr. Argun BAŞKAN

ÖZET

Kafkasya’nın otokton (yerli) halkları olan Gürcüler, Zanlar (Megreller ve Zanlar) ve Svanlar etno-kültürel ve politik açıdan çok yakın ancak sonuçta farklı halklardır (ya da “etnik gruplardır”). Geçmişleri tarih öncesi döneme dek takip edilebilen bu halklar genellikle Gürcülerin liderliği altında çok sayıda sosyo-politik bütünleşme ve dağılma döngülerinden geçmişlerdir. Avrasya’nın önde gelen çoketnikli bölgelerinden birisi ve Anadolu ve Mezopotamya gibi klasik merkezlerinin komşusu olan Kafkasya’nın jeopolitiği bu üç halkın dönüşümünde belirleyici izler bırakmıştır. Bu makale Gürcüler, Zanlar ve Svanların derinden iç içe geçmiş tarihlerinin uzak geçmişten bugüne kadarki sosyo-politik bir analizini sunmayı amaçlamaktadır. Bu halkların az incelenmiş tarihlerinin ve sosyo-politik yapılarının daha detaylı çalışılması Kafkasya’daki çatışmaların daha iyi anlaşılmasına ve çözülmesine katkıda bulunabilecektir. Gürcistan’ın etnopolitik yapısının “Kartvellik” boyutunun ötesine geçerek analiz edilmesi ayrıca bu ülkede gelecekte özellikle kriz dönemlerinde yaşanabilecek bazı gelişmelere dair açıklayıcı senaryoların geliştirilmesine yardımcı olabilecektir.